Το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα βυθίζεται

Παραδίδοντας την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ ο Αλέξης Τσίπρας στον Στέφανο Κασσελάκη τού ευχήθηκε να είναι σιδεροκέφαλος, να χαρεί αυτές τις στιγμές και του τόνισε: «Να αφοσιωθείς στην παρακαταθήκη που αναλαμβάνεις». Παρακαταθήκη σημαίνει κατάθεση χρήματος ή πράγματος για φύλαξη. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ο Αλ. Τσίπρας απέφυγε σκοπίμως να χρησιμοποιήσει τη λέξη κληρονομιά γιατί αυτό είναι κάτι τελεσίδικο. Ας είναι.

Οι μέρες πέρασαν, το κλίμα σχεδόν από την επόμενη μέρα της εκλογής Κασσελάκη βάρυνε, οι ηττημένοι (όχι όλοι για να είμαστε δίκαιοι) δεν του έδωσαν καμία περίοδο χάριτος, επιχείρησαν να τον συγκρίνουν με ξένους ηγέτες που δεν έχουν καμία σχέση με την Αριστερά, είπαν εναντίον του σκληρές κουβέντες, έκαναν λόγο για εγκατάσταση της ολιγαρχίας και της διαπλοκής στον ΣΥΡΙΖΑ, διακίνησαν θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με το ποιος τον φύτεψε για να αλλοιώσει τη φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ, άσκησαν έντονη κριτική για διορισμούς σε κομβικές θέσεις της κοινοβουλευτικής ομάδας και για την παρέμβασή του στον ΣΕΒ (δίκαιη και στις δύο περιπτώσεις) και μέσω συγκρούσεων, που ορισμένες φορές δεν είχαν πολιτικό χαρακτήρα, φτάσαμε στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής όπου επισημοποιήθηκε η ρήξη και η διάσπαση.

Κάποιες πυροσβεστικές κινήσεις από πλευράς θεσμικών παραγόντων του κόμματος (Σβίγκου γραμματέας, Βασιλειάδης αναπληρωτής γραμματέας) και από τον Γιάννη Δραγασάκη δεν κατάφεραν να περιορίσουν τη φωτιά. Μεσαία στελέχη και μέλη έφευγαν από το κόμμα, ακολούθησε ο πρώην υπουργός Σταθάκης και ο πρώτος κύκλος έκλεισε με τις αποχωρήσεις του πρώην γραμματέα Πάνου Σκουρλέτη και του πρώην προέδρου της Βουλής Νίκου Βούτση.

Ο πρόεδρος του κόμματος δεν πήρε καμιά πρωτοβουλία για να εκτονώσει την κατάσταση και να προλάβει τα χειρότερα. Αντιθέτως έδωσε την εντύπωση, και με την πρότασή του για δημοψήφισμα και με την ομιλία του στην Κεντρική Επιτροπή, ότι επιθυμεί οριστικό ξεκαθάρισμα των λογαριασμών όχι μόνο με την Ομπρέλα, αλλά και με όλες τις τάσεις που υπάρχουν στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Η φράση του «όσο εγώ είμαι πρόεδρος είναι η τελευταία φορά που η Κεντρική Επιτροπή ασχολείται με εσωκομματικά ζητήματα» έστειλε ένα σαφές μήνυμα για το σήμερα, αλλά και για το αύριο:

•  Διαφωνείς; Φεύγεις. 
• Εκφράζεις δημοσίως τις αντιρρήσεις σου; Είσαι πέμπτη φάλαγγα του Μητσοτάκη.

Τα διαλυτικά φαινόμενα σίγουρα προβληματίζουν τον Αλέξη Τσίπρα. Παρά το γεγονός ότι έχει πιεστεί από πολλούς για διάφορους λόγους να πάρει θέση, δεν το έχει κάνει μέχρι τώρα. Προφανώς γιατί πιστεύει πώς ό,τι και να πει θα παρεξηγηθεί ή θα ερμηνευτεί κατά πώς εξυπηρετεί τα αντιμαχόμενα μέρη. Ανέλαβε ένα κόμμα που έμπαινε δεν έμπαινε στη Βουλή. Μίλησε για κυβερνώσα Αριστερά και όλοι τον κοίταζαν σαν να ήταν εξωγήινος. Διοίκησε με επιδέξιους χειρισμούς ένα κόμμα που ήταν ομοσπονδία φραξιών. Το οδήγησε στην κυβέρνηση. Εδωσε τη μάχη στην Ευρώπη, ενισχύθηκε από ένα μεγάλο ποσοστό (δημοψήφισμα), διαπραγματεύτηκε με αδίστακτους εταίρους, δεν είχε καμιά συμπαράσταση από ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, ηττήθηκε και συμβιβάστηκε.

Ξεπέρασε μια διάσπαση πιο οδυνηρή από τη σημερινή, αφού αποχώρησαν πολλοί βουλευτές και αρκετοί υπουργοί τής τότε κυβέρνησης του. Κέρδισε ξανά εκλογές. Υπέγραψε τη Συμφωνία των Πρεσπών, μια συμφωνία που ήθελαν πολύ πριν απ’ αυτόν ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, ο Κώστας Σημίτης και ο Γιώργος Παπανδρέου. Προσπάθησαν, αλλά απέτυχαν. Δέχτηκε συκοφαντικές επιθέσεις από πολιτικούς αντιπάλους και μέσα ενημέρωσης και άντεξε. Εβγαλε τη χώρα από τα μνημόνια, ρύθμισε κάπως το χρέος, άφησε 37 δισεκατομμύρια ευρώ στα ταμεία. 

Υπέστη τρεις ήττες, οι δύο ήταν μεγάλες. Και αποχώρησε αξιοπρεπώς από την ηγεσία, όχι όμως και από την πολιτική. Τώρα το κόμμα στο οποίο ήταν πρόεδρος για καμιά δεκαπενταριά χρόνια απειλείται. Το ερώτημα δεν είναι αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορέσει να γίνει ξανά κόμμα εξουσίας. Το ερώτημα είναι αν θα καταφέρει να επιβιώσει αξιοπρεπώς.

Τάσος Παππάς

Εφημερίδα των Συντακτών (14.11.2023)