ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ - Για οποιοδήποτε παράπονο ή σχόλιο μπορείτε να επικοινωνήσετε με τους zoornalistas στο email: zoornalistasgr@googlemail.com

Τρίτη 7 Μαΐου 2013

Επάγγελμα ρεπόρτερ, δυστυχώς!

Ο Τζακ Νίκολσον στην ταινία
 «Επάγγελμα ρεπόρτερ» του Αντονιόνι
Η χειρότερη δουλειά απ' όλες τις δουλειές!

του Χρήστου Ξανθάκη
Χειρότερα και από τους ταχυδρομικούς υπαλλήλους. Χειρότερα και από τους ξυλοκόπους. Χειρότερα και από τους κτηνοτρόφους. Χειρότερα και από τους τύπους που φτιάχνουν και επισκευάζουν σκεπές.
Κατάσταση απόγνωσης...
Χειρότερα και από τα δόλια τα φαντάρια. Μάλιστα, κυρίες αναγνώστριες και κύριοι αναγνώστες, η χειρότερη δουλειά απ' όλες είναι η δουλειά του ρεπόρτερ εφημερίδας. Λόγω στρες, λόγω πληρωμής, λόγω ωραρίου, λόγω απαιτήσεων και, φυσικά, λόγω προοπτικών. Με δυο λόγια: χειρότερα δεν γίνεται, πιάσαμε πάτο!
Δεν τα λέω εγώ αυτά από προσωπική πείρα ή πικρία, τα λέει η ειδικευμένη αμερικανική ιστοσελίδα.. CareerCast στην ετήσια βαθμολογία της για την Ποιότητα Εργασίας. Και καλά, θα μου πείτε, εμπιστεύεσαι ιστοσελίδα να γράφει για εφημερίδες; Αφού την εμπιστεύεται το όργανο των εκδοτών (βλέπε «Editor & Publisher»), θα απαντήσω, την εμπιστεύομαι κι εγώ. Ούτως ή άλλως, εκεί που έφτασε το πράγμα δεν θέλει και πολλή φαντασία για να καταλάβει κανείς ότι η δουλειά του ρεπόρτερ σε εφημερίδα είναι πράγμα ζόρικο και δύσκολο.

Λιγότερες εφημερίδες
Ξεκινώ από τα βασικά. Πρώτον, μειώνεται το πεδίο εργασίας, διότι λιγοστεύουν οι εφημερίδες. Κι όταν υπάρχουν λιγότερες ευκαιρίες, μπορεί βεβαίως το κάθε αφεντικό να επιβάλει τη θέλησή του στον υφιστάμενο. Πράγμα το οποίο αυξάνει ακόμη περισσότερο το άγχος του και τον στέλνει μια ώρα αρχύτερα στο γιατρό. Υπενθυμίζω αυτό που λέγανε οι παλαιότεροι συνάδελφοι. Οτι, δηλαδή, όλοι οι δημοσιογράφοι είναι άθελά τους εγγεγραμμένοι στο ΚΚΕ. Μόνο που τα αρχικά δεν σημαίνουν Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος, αλλά Καρδιά-Καρκίνος-Εγκεφαλικό. Οι τρεις βασικές αιτίες που μας ταξιδεύουν ως κλάδο στον άλλο κόσμο. Ολους τους συναδέλφους και πολύ περισσότερο τους ρεπόρτερ.
Μιας και αναφέρθηκα στον αριθμό των εφημερίδων, να σημειώσω ότι στις ΗΠΑ -όπου βγήκε και η έρευνα- ήταν συνολικά 1.730 το 1985 και σταδιακά διολίσθησαν (για να μην πω κατακρημνίσθηκαν...) στις 1.450 στα μέσα της περασμένης δεκαετίας. Τώρα πλέον αριθμούν 1.382 και βλέπουμε. Ανάλογη, για να μην πω χειρότερη, ήταν η πτώση στα εσοδά τους καθώς το 2006 άγγιξαν κορυφή με 49,2 δισεκατομμύρια δολάρια, για να τσακιστούν σε 23,9 δισεκατομμύρια δολάρια το 2011. Και έπεται συνέχεια, η οποία μάλλον δεν θα είναι και τόσο ευχάριστη. Οπως προβλέπει η ιστοσελίδα CareerCast, μέσα στην επόμενη επταετία ο αριθμός των ρεπόρτερ στις εφημερίδες θα μειωθεί κατά μέσο όρο κατά 6%. Ούτε ψύλλος στον κόρφο μας.
Φυσικά, το στρες των ρεπόρτερ δεν προέρχεται μόνο από τους αριθμούς και τις στατιστικές, προέρχεται και από τη φύση της εργασίας τους. Το είπα και τις προάλλες στην ημερίδα της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης, μιλώντας γι' αυτό το αστείο πράγμα που ονομάζεται Δημοσιογραφία των Πολιτών. Εκεί λοιπόν σημείωσα ότι 'κείνο που τον τρώει, 'κείνο που τον σώζει τον ρεπόρτερ είναι οι πηγές του. Αυτοί οι άνθρωποι, αυτά τα πρόσωπα αν προτιμάτε, που θα τον φέρουν σε επαφή με την πληροφορία. Με την πρωτογενή μορφή της πληροφορίας, που ακολούθως ο ρεπόρτερ θα τη διαμορφώσει και θα τη μεταμορφώσει σε είδηση.

Στρες και πηγές
Οι πηγές λοιπόν είναι το καλύτερο και το χειρότερο πράγμα που μπορεί να σου τύχει. Γιατί; Για διάφορους λόγους. Πρώτον, διότι δεν είσαι σίγουρος ότι τις ελέγχεις, δεύτερον, διότι δεν είσαι σίγουρος ότι τις εκτιμάς, τρίτον, διότι δεν είσαι σίγουρος ότι τις πιστεύεις. Ανά πάσα στιγμή πρέπει να είσαι στις μύτες των ποδιών για να μπορείς να ξεχωρίσεις πού αρχίζει το ψέμα και πού τελειώνει η αλήθεια, πού παρεμβαίνει το προσωπικό συμφέρον και πού κυριαρχούν οι εμμονές και οι φαντασιώσεις. Επίσης πρέπει να είσαι πολύ ευγενής και κύριος με ανθρώπους που πολύ θα ήθελες να τους γιαουρτώσεις, αλλά αυτό ας το εγγράψουμε στους κινδύνους του επαγγέλματος.
Κίνδυνοι που δεν είναι διόλου φανταστικοί, αλλά εξόχως πραγματικοί. Και για να είμαι απολύτως ακριβής, ούτε η δουλειά του ιντερνετικού ρεπόρτερ θεωρήθηκε της προκοπής από το CareerCast. Απλώς, για την ώρα, είναι σε κάπως καλύτερη μοίρα από τη δουλειά του εφημεριδά. Ισως γιατί ο τελευταίος πρέπει να δώσει πολλά για να θεωρηθεί επιτυχημένος, ενώ ο ιντερνετάς συνάδελφός του έχει ακόμη περιθώρια ελιγμού και ντρίμπλας. Για την ώρα...