Με 73 χρόνια καθυστέρηση έγινε μετά θάνατον μέλος της ΕΣΗΕΑ ο και δημοσιογράφος Φώτης Κόντογλου. Μια πολυσχιδής σπουδαία μορφή του ελληνικού πνεύματος, τον 20ό αιώνα. Ζωγράφος, συγγραφέας, αγιογράφος, δάσκαλος, λογοτέχνης, στοχαστής. Εργαζόμενος στην εφημερίδα “Ελευθερία” από το 1948, στις 22 Ιανουαριου 1952 έχοντας συμπληρώσει τις προϋποθέσεις, ζήτησε να εγγραφεί στην Ενωση Συντακτών, αλλά η αίτηση απορρίφθηκε από την τότε μετεμφυλιακή Διοίκηση. Την Τετάρτη 8 Οκτωβρίου – κατά την παρουσίαση της έκδοσης του Μορφωτικού Ίδρυματος της ΕΣΗΕΑ και της Μητρόπολης Θεσσαλονίκης, με τίτλο “Φώτης Κόντογλου: Ταπεινές σημειώσεις εις τας επιστολάς του Αποστόλου Παύλου” – δόθηκε από την πρόεδρο της ΕΣΗΕΑ Μαρία Αντωνιάδου στα δισέγγονά του η εικονιζόμενη δημοσιογραφική ταυτότητα.
Πριν από το ρεπορτάζ της εκδήλωσης, δυο περιστατικά που αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκειά της· χαρακτηρίζουν τον δημοσιογράφο Φώτη Κόντογλου και περιλαμβάνονται στην έκδοση, μεγάλο μέρος της οποίας δημοσιεύεται στο τέλος της ανάρτησης.
Το πρώτο: Συνεργαζόμενος με την “Ελευθερία” από το 1948, 13 χρόνια μετά, στις 10.12.1961 με επιστολή προς τον εκδότη Πάνο Κόκκα αποφάσισε να παρέμβει στην παρουσίαση των άρθρων του. Η πρόθεσή του δηλώνεται στον φάκελο της επιστολής, όπου γράφει: «περί τον ατόπου να δημοσιεύονται τα άρθρα μου περιτριγυρισμένα, με πορνικές, κινηματογραφικές ρεκλάμες». Η επιστολή:
"Αγαπητέ μου κ. Κόκκα, Σας εύχομαι καλές γιορτές.+ Ο πατέρας σας, είμαι σίγουρος πώς θᾶνε σύμφωνος με τα παραπάνω".
Με λύπη σας γράφω πως δεν είναι δυνατόν πια να βλέπω τα άρθρα μου, που τα περισσότερα έχουνε θρησκευτική υπόθεση, κορνιζομένα με τις αθλιότητες της κινηματογραφικής τέχνης, π’ ανάθεμά την. Παρεκτός από τη δυσφορία που καταλαβαίνω εγώ, μου έχουν φανερώσει και τη δική τους πολλοί αναγνώστες.
Σας παρακαλώ λοιπόν να ενδιαφερθείτε, ώστε να βρεθεί τρόπος, να λείψει αυτό το αταίριαστο κάντρο από τα γραψίματά μου. Μεθαύριο θα γράψω κανένα Χριστουγεννιάτικο, λοιπόν, «το Θείον Βρέφος» θα είναι χωμένο μέσα σε γάμπες και σε κοιλιές; Μα αυτός ο κόσμος δε βαρέθηκε να βλέπει στις φωτογραφίες ό,τι βλέπει κάθε μέρα και κάθε νύχτα; Που να τον παρ’ ο διάολος!
Βάλτε με σε κάποια άλλη σελίδα. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί άλλοι συνεργάτες που έχουν κάποια συγγένεια με τα σεξουαλικά, μπαίνουνε σε αγνές σελίδες χωρίς τον σιχαμερό διάκοσμο που είμαι καταδικασμένος να έχω εγώ!
Με αγάπη: Φώτης Κόντογλου
Το δεύτερο, δυο χρόνια αργότερα· μια ακόμη επιστολή διαμαρτυρίας προς Κόκκα. Αντιδρώντας σε υπόδειξη για τη θεματολογία των κειμένων του, έγραφε:
… τηλεφώνησε στο σπίτι μου, για να πει όμως πως αυτά τα θαύματα της Θέρμης που γράφω δεν τα θέλει ο κόσμος και συστήνοντάς μου να γράφω καραβίσιες ιστορίες. Να, που στα γεράματα αξιώθηκα να παίρνω και οδηγίες τι θα γράψω και πώς θα το γράψω. Καλό λοιπόν θα’ ναι να σας θυμίσω, πως ονομάζομαι Φώτης Κόντογλου, πως έγραφα είκοσι χρονών τον «Πέδρο Καζάς», πως η πέννα τούτη έκανε τον Καζαντζάκη, που τον αποθεώνει κάθε τόσο η Ελευθερία, να την ονομάσει «αθάνατη». Οικόσημα τέτοια δεν ζήτησα ποτές κι ούτε τα έδειξα, μα σας τα θυμίζω, αφού τα ξεχάσατε σε τέτοιο σημείο, ώστε να μη βγάζετε κανέναν άλλο μεγαλοφυά συνεργάτη σας για να βάλετε τι κυριακάτικες ρεκλάμες σας, αλλά μονάχα εμένα. Με κομματιάσατε, με πληγώσατε, σαν να’ γραφα την «Ωραίαν τον Πέραν». Ντροπή κ. Κόκκα.
Διαβάστε στην ιστοσελίδα syntaktisylis.gr ΕΔΩ τη συνέχεια του θέματος, που περιπαμβάνει πολλά στοιχεία και φωτοτυπημένα ντοκουμέντα.