Θα μου επιτρέψετε κατά παραβίαση του κανόνα που λέει «δεν μιλάμε για τους εαυτούς μας», να σας μιλήσω για τους εαυτούς μας, εμάς, τους ανθρώπους που φροντίζουν για την ενημέρωσή σας, τους δημοσιογράφους. Τους Έλληνες δημοσιογράφους, συγκεκριμένα. Στις 5 Ιουνίου απεργούσαμε. Θα πείτε τώρα, ώχου, δεν μας παρατάς με τα δικά σας, έχουμε τα δικά μας. Σωστό. Μόνο που «τα δικά μας» αφορούν και τα δικά σας άμεσα. Και ανάποδα. Θα ξεκινήσω λέγοντας ότι ακόμη και για εμάς, που είμαστε επαγγελματίες και πολύ έμπειροι, η επισήμανση των fake news και ο διαχωρισμός τους από την πραγματικότητα έχουν καταντήσει πολύ δύσκολα. Βομβαρδιζόμαστε, εξίσου με εσάς, από χιλιάδες ψέματα, πολλά πιο αληθοφανή και από την ίδια την αλήθεια, από εικόνες, βίντεο και «ειδήσεις» που φτιάχνονται από την Τεχνητή Νοημοσύνη, από κάθε είδους «αφηγήματα», περίτεχνα πλασαρισμένα. Είναι πονηροί κι επικίνδυνοι οι καιροί. Από πού να πιαστείς;
Τι είναι αυτή η δουλειά που κάνουμε;
Οι άνθρωποι, όπως είχε πει και ο μεγάλος Νίτσε, δεν ενδιαφέρονται για την αλήθεια· ενδιαφέρονται για αυτό που βολεύει τις ήδη εμπεδωμένες πεποιθήσεις τους. Είναι εύκολα όλα αυτά; Προφανώς όχι. Μερικές στιγμές φαίνονται εντελώς αδύνατα. Πήγα να γράψω ότι «δεν είμαστε κάποιο ιδιαίτερο επάγγελμα, όλα τα επαγγέλματα ξεχωριστά είναι», αλλά δεν θα το πω. Σκεφτόμουν τους πολεμικούς ανταποκριτές, ας πούμε, τους ανθρώπους εκείνους που παίζουν τη ζωή τους κορόνα γράμματα, χωρίς να είναι υποχρεωμένοι να το κάνουν, προκειμένου να καταγράψουν την απόλυτη φρίκη, το ναδίρ του ανθρώπινου γένους. «Δεν είναι στα καλά τους», σκέφτεστε, πιθανώς, πολλοί. Ισχύει σε έναν βαθμό.
Εάν με ρωτούσατε, όμως, αν θα πήγαινα αύριο το πρωί σε ένα πεδίο πολέμου, θα απαντούσα, χωρίς δεύτερη σκέψη, «πότε φεύγουμε;». Δεν είναι το «κυνήγι της είδησης», ή του εντυπωσιασμού, των «κλικ» ή της αναγνωσιμότητας. Είναι το κυνήγι της αλήθειας. Η οποία έχει γίνει τόσο δυσεύρετη και θολή στην εποχή μας, θαμμένη κάτω από τόνους παραπληροφόρησης. Δεν έχουμε εμείς ευθύνη για αυτά; Μεγάλη. Δεν είναι όλοι έτσι, όμως. Για την ακρίβεια, η πλειονότητα δεν είναι έτσι. Τι ζητάμε; Ζητάμε συλλογική σύμβαση εργασίας, η οποία δεν θα λύσει όλα τα προβλήματα της Ενημέρωσης, θα επιτρέψει όμως να υπάρχει μια στοιχειώδης αξιοπρέπεια για τους εργαζόμενους σε αυτήν. Και πολύ καλά κάνουμε που τη ζητάμε, διότι οι εργαζόμενοι στην Ενημέρωση πρέπει να έχουν έναν μίνιμουμ βαθμό ασφάλειας προκειμένου να επικεντρωθούν στο έργο τους. Όχι, λάθος, στο λειτούργημά τους.
Είναι λειτούργημα η Ενημέρωση. Είναι αυτό που, συχνά, κάνει όλη τη διαφορά στο πώς θα διαμορφωθούν η πολιτική, η κοινωνία, ολόκληρο το μέλλον εντέλει. Δεν θέλει κανείς μας να γίνει πλούσιος από τη δουλειά. Εντάξει, μερικοί θέλουν, αλλά δεν είναι ο κανόνας, είπαμε. Πρέπει να έχεις ειδικού τύπου «πιστολιά» στο κεφάλι για να κάνεις αυτό το επάγγελμα. Να σπας το κεφάλι σου, όλη μέρα, για το τι θα γράψεις, αλλά κυρίως πώς θα το γράψεις. Να πρέπει να πλοηγηθείς με ηρεμία και ψυχραιμία σε έναν κόσμο ακραίας πόλωσης και κανιβαλισμού. Να εξηγήσεις όσα, όλο και πιο παράλογα, συμβαίνουν γύρω μας, σε ανθρώπους κάθε γνωστικού επιπέδου· κυρίως να τους κάνεις να ενδιαφερθούν. Να τους κάνεις να επιστρέψουν στην ουσιαστική Ενημέρωση και να αφήσουν στην άκρη τα σόσιαλ και όλες εκείνες τις πηγές στρεβλής πληροφόρησης και αναμόχλευσης των παθών.
Τέλος πάντων, δεν είχα σκοπό να σας πω πόσο καλοί είμαστε, διότι δεν είμαστε πάντα. Και λάθη κάνουμε και παραλείψεις και τα πάντα όλα. Και υπάρχουν ανάμεσά μας «σάπια φρούτα», ποιο τελάρο δεν έχει; Στην Ελλάδα σήμερα υπολογίζεται (χωρίς να υπάρχουν ακριβή στοιχεία) ότι εργάζονται στα ΜΜΕ περίπου 20.000 άνθρωποι. Θέλουν εργασιακή ασφάλεια, αξιοπρεπείς μισθούς και υγιή περιβάλλοντα εργασίας. Τα θέλουν για τους εαυτούς τους, αλλά κυρίως τα θέλουν για να μπορούν να εργάζονται χωρίς να αυτολογοκρίνονται, να φοβούνται και να εξαρτώνται. Για να μπορούν, με λίγα λόγια, να γράφουν κείμενα σαν τούτο εδώ. Κι αν το επιτύχουν αυτό, όλοι θα βγουν μόνο ωφελημένοι. Κυρίως εσείς που μας διαβάζετε.
- το κείμενο είναι της Μαρίας Δεδούση και δημοσιεύεται στη διαδικτυακή εφημερίδα Political
