ΜΙΑ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ (από τον Κώστα Ντελέζο)…
Τί ΔΕΝ λέει στο βιβλίο του ο πρώην Πρωθυπουργός για τον λυσσαλέο «πόλεμο καθυπόταξης του ΔΟΛ» από τον ίδιο και την κυβέρνησή του, αμέσως μετά τις ατελέσφορες μυστικές συναντήσεις του με τον τότε εκδότη του ΔΟΛ, Σταύρο Ψυχάρη, παρουσία μόνο της …γάτας των Ιμαλαίων…
Μια συνοπτική διαδρομή στα πρωτοφανή για την Ενημέρωση γεγονότα, που ακολούθησαν των συναντήσεων αυτών, όπως τα έζησαν οι εργαζόμενοι του ΔΟΛ, τη διετία 2026 – 2017 και τα οποία αποσιώπησε ο συγγραφέας της «Ιθάκης»….
Όλα ξεκίνησαν το καλοκαίρι του 2012, αμέσως μετά τις διπλές εκλογές. Τότε η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ εκτίμησε ότι ο Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη (ΔΟΛ) και το συγγενές MEGA στέρησαν από το κόμμα του κ. Αλέξη Τσίπρα τη νίκη. Και αυτό γιατί τα έντυπα του Οργανισμού και ο κυρίαρχος τότε τηλεοπτικός σταθμός, υποστήριξαν τη συγκρότηση ενός φιλοευρωπαϊκού μετώπου ως του μόνου ικανού, σε εκείνες τις πολιτικές συνθήκες, να αποτρέψει την επερχόμενη άτακτη χρεοκοπία της χώρας.
Και είναι αλήθεια ότι στο μεσοδιάστημα μεταξύ των εκλογών του Μαΐου και του Ιουνίου οι εφημερίδες του ΔΟΛ τοποθετήθηκαν κατά τρόπο σαφή και συγκεκριμένο επειδή απλούστατα πίστευαν βαθιά, βάσει των διακηρυγμένων θέσεων του αντιπολιτευόμενου τότε ΣΥΡΙΖΑ, ότι ενδεχόμενη ανάληψη της εξουσίας από το ακατέργαστο κόμμα του κ. Τσίπρα θα οδηγούσε τη χώρα σε μεγάλη και επικίνδυνη περιπέτεια.
Η επιχείρηση κατασυκοφάντησης
Από το καλοκαίρι λοιπόν του 2012 άρχισε να προετοιμάζεται συστηματικά και οργανωμένα πρώτα η κατασυκοφάντηση των εντύπων του Οργανισμού και του MEGA και σε δεύτερη φάση η διεκδίκησή τους βεβαίως.
Ο κ. Τσίπρας θεωρούσε εαυτόν διάδοχο της ευρύτερης δημοκρατικής παράταξης και απαιτούσε από τα Μέσα Ενημέρωσης του ευρύτερου δημοκρατικού χώρου να προσαρμοσθούν αναλόγως. Προσπάθησε αρχικώς να διαπραγματευτεί με τους εκδότες, αλλά οι απαιτήσεις του ήταν εξαρχής υπερβολικές και δεν μπορούσαν να ικανοποιηθούν.
Όταν δεν βρήκε την ανταπόκριση που ήθελε, απέσυρε κάποια στιγμή τα στελέχη του κόμματός του από τις πολιτικές εκπομπές του τηλεοπτικού σταθμού, πυκνώνοντας ταυτόχρονα τόσο την πολεμική του όσο και τη διαπραγμάτευσή του.
Το καλοκαίρι του 2014, όταν κέρδισε τις ευρωεκλογές και επέλεξε να προκαλέσει πτώση της κυβέρνησης Σαμαρά, χρησιμοποιώντας την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, η πίεση προς τα θεωρούμενα ως Μέσα Ενημέρωσης του ευρύτερου δημοκρατικού χώρου γενικεύθηκε.
Έλαβε διαστάσεις μάλιστα μετά τις πολλές αμφισβητήσεις που εκδηλώθηκαν με την ανακοίνωση του περιβόητου προγράμματος της Θεσσαλονίκης. Για να κορυφωθεί στα τέλη του 2014, όταν οι εκλογές φάνταζαν αναπότρεπτες.
Οι «αυταπάτες» και η σύγκρουση
Ωστόσο, ήταν εμφανές στους επαγγελματίες δημοσιογράφους ότι ο ΣΥΡΙΖΑ και τα στελέχη του διακρίνονταν από ελλείμματα κατανόησης τόσο της οικονομικής θέσης της χώρας όσο και των ευρωπαϊκών συνθηκών, αλλά και των διεθνών συσχετισμών.
Τον Γενάρη του 2015, στη διάρκεια του προεκλογικού αγώνα, όσο φαίνονταν οι τάσεις του εκλογικού σώματος, άλλο τόσο αποκαλυπτόταν και η αδυναμία ορθολογικής διαχείρισης των υποθέσεων της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Γεγονός που καθιστούσε δύσκολα υπερασπίσιμη τη συγκεκριμένη πολιτική επιλογή, παρότι ήταν δεδομένες οι τάσεις του εκλογικού σώματος. Πολύ περισσότερο όταν διακρίνονταν οι διαθέσεις επιβολής ενός καθεστώτος ελέγχου των Μέσων και της Ενημέρωσης.
Έτσι, η αμφισβήτηση παρέμεινε και όσα εξελίχθηκαν στο πρώτο εξάμηνο του 2015 –στην εποχή Βαρουφάκη, δηλαδή –επιβεβαίωσαν τους φόβους και κατέστησαν την επιφύλαξη και την αμφισβήτηση ακόμη ισχυρότερες. Με την προκήρυξη του δημοψηφίσματος, η κρίση στις σχέσεις με τα Μέσα Ενημέρωσης γενικεύθηκε και η σύγκρουση κατέστη αναπόφευκτη.
Πολύ περισσότερο όταν ο Πρωθυπουργός αντελήφθη το λάθος του και αναγκάστηκε να καταπιεί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και να αποδεχθεί το δικό του βαρύτερο μνημόνιο.
Τότε επήλθε και η ρήξη, γιατί απλούστατα έπρεπε να κατασκευαστεί ένας μέγας εσωτερικός εχθρός, ικανός να καλύψει τη μεγάλη στροφή, την απόλυτη «κωλοτούμπα» όπως κατεγράφη στη συνείδηση της κοινής γνώμης. Με την προκήρυξη λοιπόν των εκλογών του Σεπτεμβρίου του 2015 και στην προσπάθεια του κ. Τσίπρα να αντιμετωπίσει τον εσωτερικό κλονισμό του ΣΥΡΙΖΑ από την αποχώρηση των Λαφαζάνη, Κωνσταντοπούλου και άλλων, τα Μέσα Ενημέρωσης και ιδιαιτέρως οι εφημερίδες του ΔΟΛ ανακηρύχθηκαν σε «εχθρό του λαού» και συγκροτήθηκε συγκεκριμένο σχέδιο καταστροφής και άλωσής τους.
Πολιτικές πιέσεις και οικονομικό αδιέξοδο
Στο μεσοδιάστημα, ωστόσο, συνεχίζονταν οι παρασκηνιακές επαφές και οι διαπραγματεύσεις με τους εκδότες. Ο ΣΥΡΙΖΑ επέμεινε στην απαίτησή του. Ήθελε το MEGA δικό του και τις εφημερίδες του ΔΟΛ ελεγχόμενες από στελέχη της επιλογής του κ. Τσίπρα.
Τα όποια «παζάρια» απέτυχαν γιατί, όπως προαναφέραμε, οι απαιτήσεις ήταν υπερβολικές, ο επιδιωκόμενος έλεγχος ασφυκτικός και μη αποδεκτός από οποιονδήποτε επαγγελματία δημοσιογράφο που υποτυπωδώς σεβόταν τη δουλειά του.
Στα μέσα της άνοιξης του 2016, όταν ασκήθηκε δίωξη σε βάρος του εκδότη του ΔΟΛ Σταύρου Ψυχάρη και αποκαλύφθηκαν οι μυστικές συναντήσεις του με τον Πρωθυπουργό (με παρούσα μόνο τη Γάτα των Ιμαλαϊων!), κόπηκαν οριστικά οι όποιες γέφυρες και η πολεμική εναντίον των εφημερίδων του ΔΟΛ «χτύπησε κόκκινο».
Στο μεταξύ, ο ΔΟΛ είχε εισέλθει σε οικονομική περιδίνηση, καθώς η απαιτούμενη αναδιάρθρωση πήγαινε από αναβολή σε αναβολή και χρήματα δεν υπήρχαν, με αποτέλεσμα να χάνονται σταδιακά οι όποιοι βαθμοί ελευθερίας.
Τότε λοιπόν, ταυτόχρονα με την ασκούμενη πολιτική πίεση, φανερώθηκε και η αδυναμία του εκδότη να υποστηρίξει οικονομικά τον ΔΟΛ.
Κάτι, που σε συνδυασμό με την πιστωτική ασφυξία, φανέρωνε ότι ο Οργανισμός οδηγούνταν σε οικονομικό αδιέξοδο. Σε εκείνη τη φάση κοινή ήταν η πεποίθηση ότι ο ΔΟΛ όδευε με σχεδόν μαθηματική βεβαιότητα σε τοίχο.
Η αντίδραση και η μάχη των εργαζομένων
Αυτή είναι και η στιγμή ανάδειξης του ρόλου των εργαζομένων του Οργανισμού. Μόνοι, με μεγάλο προσωπικό κόστος και μόνο εφόδιο την πίστη για την ιστορική και παρούσα αξία του Οργανισμού, ανέλαβαν το βάρος λειτουργίας των εντύπων και των λοιπών μονάδων παραγωγής περιεχομένου.
Ακολούθησε πολύμηνη και δύσκολη, γεμάτη εμπόδια και τρικλοποδιές, «μάχη επιβίωσης», χωρίς πόρους, με τις τράπεζες επιφυλακτικές, τις διαφημιστικές εταιρείες καχύποπτες και συνολικά την αγορά αποστασιοποιημένη.
Το τέλος του 2016 βρήκε τον ΔΟΛ εξουθενωμένο, τους εργαζομένους απλήρωτους επί μήνες και τους πολλούς ανταγωνιστές σε κατάσταση επιφυλακής, έτοιμους να διαμοιράσουν τα ιμάτια του καταρρέοντος Οργανισμού. Στα τέλη Ιανουαρίου του 2017 τα δάνεια του ΔΟΛ καταγγέλθηκαν από τις τράπεζες και ενεργοποιήθηκαν οι διαδικασίες της πτωχευτικής διαδικασίας.
Πώς απέτυχε το «σχέδιο Φλαμπουράρη»
Όταν οι τραπεζίτες απέρριψαν ως ανεδαφική και αστήρικτη την πρόταση αυτή, περιορίστηκε στη ζώνη του ΔΟΛ, αλλά ουδέποτε παρουσιάστηκε κατά τρόπο σαφή και ολοκληρωμένο στις πιστώτριες τράπεζες. Έμειναν τότε όλοι απλώς με την αίσθηση μιας γενικόλογης εκδήλωσης ενδιαφέροντος, χωρίς δεσμεύσεις και βεβαιότητες.
Γι’ αυτό και οι τράπεζες προέβησαν στην κατάθεση στο Δικαστήριο σχετικής αίτησης, προκειμένου ο ΔΟΛ να ενταχθεί σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης, διατηρώντας ωστόσο τους λογαριασμούς κλειστούς και το καθεστώς πιστωτικής ασφυξίας ενεργό.
Οι εργαζόμενοι αμφισβήτησαν έντονα εκείνη την επιλογή, υποστηρίζοντας ότι μόνο με τις εκδόσεις ενεργές και τις ιστοσελίδες του ΔΟΛ ενημερωμένες, θα μπορούσε να διατηρηθεί η αξία του Οργανισμού και έτσι να έχει τύχη και αποτέλεσμα για τις τράπεζες η ειδική διαχείριση, που οι ίδιες επέλεξαν.
Το επιχείρημα των εργαζομένων απεδείχθη ισχυρό, το Δικαστήριο επέτρεψε την αποδέσμευση των εσόδων που πήγαζαν από την κυκλοφορία των εφημερίδων και τις διαφημίσεις και έτσι επιβλήθηκε η σχετικώς ομαλή λειτουργία των εφημερίδων μέχρι την έκδοση της δικαστικής απόφασης για την ένταξη του Οργανισμού σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης και την εγκατάσταση του ειδικού διαχειριστή - εκκαθαριστή.
Πολιορκία μέσω τραπεζικής ασφυξίας
Στο μεσοδιάστημα λοιπόν εκδόθηκαν νέες εφημερίδες, διεκδικώντας το μερίδιο του «θνήσκοντος» κατά την εκτίμησή τους ΔΟΛ και η κυβέρνηση έκανε ό,τι μπορούσε προκειμένου να εμποδίσει την εξέλιξη μιας διαγωνιστικής διαδικασίας που δεν θα ήλεγχε.
Όταν δε το Δικαστήριο ενέκρινε το αίτημα των τραπεζών για ειδική διαχείριση και εγκατάσταση εκκαθαριστή, τα πράγματα πήγαν να ξεφύγουν.
Πρώτον, οι τράπεζες πιέστηκαν και αποφάσισαν να διατηρήσουν το ενέχυρο ενεργό, κλείνοντας και πάλι τους λογαριασμούς και, δεύτερον, ασκήθηκαν αφόρητες πιέσεις στον ειδικό διαχειριστή να καταθέσει την εντολή που μόλις είχε λάβει από το Δικαστήριο, ώστε μοιραία να οδηγηθεί ο ΔΟΛ σε πτώχευση και να πωληθεί τμηματικά, τίτλο-τίτλο για ένα κομμάτι ψωμί…
Και πάλι η αντίδραση των εργαζομένων ήταν έντονη και αποτελεσματική, αλλά και η αντίσταση της ειδικής διαχείρισης, της Grant Thornton του κ. Βασίλη Καζά και του συνυπεύθυνου δικηγορικού γραφείου του Ανδρέα Αγγελίδη, αξιομνημόνευτη.
Εκείνες τις μέρες οι διαχειριστές δέχθηκαν οργισμένα τηλεφωνήματα από το Μέγαρο Μαξίμου, αλλά ουδέποτε συμβιβάστηκαν με την απαίτηση κατάθεσης της εντολής. Αντιστοίχως, εντονότατες ήταν οι πιέσεις προς τις τράπεζες και ενδεικτική ήταν η απροθυμία τους να χρηματοδοτήσουν την ειδική διαχείριση. Σε όλη τη διάρκεια της ειδικής διαχείρισης με το επιχείρημα της διακινδύνευσης, οι πιστώτριες τράπεζες ήταν φειδωλές στις εγκρίσεις τους.
Επί της ουσίας, δεν ξόδεψαν ούτε ένα ευρώ πέρα από τους πόρους που εισέρρευσαν από τις πωλήσεις των εφημερίδων και τις διαφημίσεις. Ακόμη και μετά την ολοκλήρωση του διαγωνισμού και την ανάδειξη υπερθεματιστή, παρέμεναν φειδωλές, επειδή προφανώς οι πολιτικές πιέσεις διατηρούνταν, καθώς το σχέδιο άλωσης των Μέσων Ενημέρωσης του ΔΟΛ δεν επιβεβαιώθηκε.
Περιττό να σημειώσουμε πως όταν τίποτε πια δεν μπορούσε να ανακόψει τον διαγωνισμό, οι κυβερνώντες προσπάθησαν με νύχια και με δόντια να περιορίσουν τον κύκλο των ενδιαφερομένων.
Πλάνες, εμμονές και η ώρα της κρίσης
Αλλά και μετά το αποτέλεσμα της διαγωνιστικής διαδικασίας, επέμεναν σε πιέσεις. Είναι κοινό μυστικό ότι και η νέα ιδιοκτησία του ΔΟΛ αντιμετωπίστηκε από τους κυβερνώντες σχεδόν όπως και η αποχωρήσασα εκδοτική αρχή. Οι διεκδικήσεις των κυβερνώντων παρέμειναν ισχυρές, οι απαιτήσεις ήταν παρόμοιες και βεβαίως τα πολιτικά μέσα πίεσης αντίστοιχα.
Η ανακίνηση παλαιών δικαστικών υποθέσεων και αυτή ακόμη η «κύρια παράσταση» των δικηγόρων του κ. Σαββίδη στο δικαστήριο που θα επικύρωνε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού, ήταν ενταγμένες ακριβώς στο εμμονικό σχέδιο της κυβέρνησης Τσίπρα για έλεγχο των εφημερίδων του ΔΟΛ.
Δυστυχώς, πλάνες και εμμονές καθοδηγούσαν ακόμη, παρά τις πολλές πικρές εμπειρίες, τον κύκλο της νέας Αριστεράς του κ. Τσίπρα. Όφειλαν, ωστόσο, να σεβαστούν τους αγώνες των εργαζομένων, που κατά καιρούς επικαλούνταν και –το σημαντικότερο –να αναγνωρίσουν ότι η αγωνιστικότητα, η δύναμη των ιδεών και η διεκδίκηση της ελευθεροτυπίας δεν ήταν μόνο δικό τους προνόμιο. Το είχαν και άλλοι, πιο ταπεινοί και λιγότερο φιλόδοξοι…
ΚΩΣΤΑΣ ΝΤΕΛΕΖΟΣ
Πρώην εκπρόσωπος συντακτών της εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ»
