Δεν είναι «μόνο μπάσκετ», είναι γενοκτονία
Το 2020, μετά τη δολοφονία του George Floyd στη Μινεάπολη, εκατομμύρια Αμερικανοί βγήκαν στους δρόμους. Μαζί τους, δεκάδες παίκτες του NBA διαδήλωσαν ανοιχτά ενάντια στην αστυνομική βία κατά των μαύρων πολιτών στις ΗΠΑ.
Η διαμαρτυρία μεταφέρθηκε ακόμα και μέσα στα γήπεδα του πιο δημοφιλούς πρωταθλήματος μπάσκετ στον κόσμο. «Black Lives Matter» και «I can’t breathe» έγραφαν τα μπλουζάκια που φορούσαν οι παίκτες στην προθέρμανση, ενώ σε όλα τα γήπεδα, από το Σαν Αντόνιο έως το Τορόντο, οι αθλητές γονάτιζαν στην ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου.
Από τον Λεμπρόν Τζέιμς έως τον Γιάννη Αντετοκούνμπο, οι σούπερ σταρ του NBA, με συμβόλαια εκατομμυρίων δολαρίων, πήραν θέση. Η ομάδα μάλιστα του Γιάννη αρνήθηκε να κατέβει σε αγώνα των Play Off μετά τους πυροβολισμούς λευκών αστυνομικών σε βάρος του Αφροαμερικανού Jacob Blake στο Ουισκόνσιν.
Η στάση αυτή των αθλητών και των προπονητών τους – με πρώτο και καλύτερο τον σπουδαίο Γκρεγκ Πόποβιτς – ανάγκασε το NBA να αποδεχτεί τις διαμαρτυρίες σε κάθε αγώνα, ενώ ακόμα και οι πολυεθνικοί κολοσσοί όπως η NIKE και η Adidas αναγκάστηκαν να υιοθετήσουν τα αιτήματα για δικαιοσύνη και σεβασμό στις ζωές των μαύρων πολιτών.
Χθες το απόγευμα, ο Βασίλης Σπανούλης, ομοσπονδιακός προπονητής της εθνικής ομάδας και ένας από τους θρύλους του ευρωπαϊκού μπάσκετ, ρωτήθηκε ενόψει του αποψινού ματς της Ελλάδας με το Ισραήλ σχετικά με τη σύγκρουση με την Παλαιστίνη.
Η απάντησή του:
«Δεν θέλω να μιλήσω γι’ αυτό. Θα μιλήσω μόνο για μπάσκετ. Το μυαλό μας είναι στο μπάσκετ και στο πώς θα κερδίσουμε αύριο το παιχνίδι. Από εκεί και πέρα, όλοι ξέρουμε τι γίνεται. Όλοι αναγνωρίζουν την κατάσταση. Οπότε εγώ αυτή τη στιγμή θα μιλήσω μόνο για μπάσκετ και είμαι εδώ για να μιλήσω για μπάσκετ».
Αυτή ήταν η απάντησή του.
Είναι υποχρεωμένοι οι αθλητές να μιλούν;
Τυπικά, όχι. Δεν προβλέπεται κάτι τέτοιο στο «job description».
Υπάρχει όμως κάτι μεγαλύτερο: ο αθλητισμός λειτουργεί παιδαγωγικά. Οι αθλητές, ιδίως του βεληνεκούς του Σπανούλη, πρέπει να λειτουργούν ως παράδειγμα για τα παιδιά. Όχι μόνο ως αθλητές, αλλά και ως άνθρωποι.
Όταν κάθε ώρα στην Παλαιστίνη ένα παιδί σφαγιάζεται ή πεθαίνει από την πείνα, οι άνθρωποι έχουν ηθική υποχρέωση να μιλήσουν. Ένας θρύλος του αθλητισμού όπως ο Σπανούλης δεν μπορεί να απαντά «εγώ θα μιλήσω μόνο για μπάσκετ».
Όχι, Βασίλη. Το παιχνίδι με την εθνική ομάδα μιας χώρας που διαπράττει την πιο φρικτή γενοκτονία μετά το Ολοκαύτωμα των Ναζί, με παίκτες που έχουν υπηρετήσει στον στρατό που διαπράττει διαρκές έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, δεν είναι απλώς μπάσκετ.
Από την ΕΟΚ δεν υπάρχουν απαιτήσεις. Οι άνθρωποί της έδωσαν ρεσιτάλ ξεφτίλας όταν κάλεσαν από μόνοι τους το Ισραήλ για φιλικό παιχνίδι.
Από τον Σπανούλη όμως, από τον Αντετοκούνμπο, τον Σλούκα, τον Παπανικολάου, υπάρχει απαίτηση. Γιατί στον αθλητισμό μεγάλο δεν σε κάνουν μόνο οι επιδόσεις στο παρκέ· σε κάνει η στάση ζωής σου και όσα είπες ή δεν είπες.
Αν θέλουμε οι άνθρωποι του αθλητισμού να αποτελούν πρότυπα για τα παιδιά, τότε δηλώσεις σαν αυτές του Σπανούλη είναι ένα παράδειγμα προς αποφυγήν. Και με αυτή του τη στάση, ο Βασίλης Σπανούλης έγινε ένα πολύ κακό παράδειγμα.
Με λίγα λόγια, κάντο όπως ο Κακιούζης και ο Ντόνσιτς, όχι όπως ο Σπανούλης.
Η διαμαρτυρία μεταφέρθηκε ακόμα και μέσα στα γήπεδα του πιο δημοφιλούς πρωταθλήματος μπάσκετ στον κόσμο. «Black Lives Matter» και «I can’t breathe» έγραφαν τα μπλουζάκια που φορούσαν οι παίκτες στην προθέρμανση, ενώ σε όλα τα γήπεδα, από το Σαν Αντόνιο έως το Τορόντο, οι αθλητές γονάτιζαν στην ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου.
Από τον Λεμπρόν Τζέιμς έως τον Γιάννη Αντετοκούνμπο, οι σούπερ σταρ του NBA, με συμβόλαια εκατομμυρίων δολαρίων, πήραν θέση. Η ομάδα μάλιστα του Γιάννη αρνήθηκε να κατέβει σε αγώνα των Play Off μετά τους πυροβολισμούς λευκών αστυνομικών σε βάρος του Αφροαμερικανού Jacob Blake στο Ουισκόνσιν.
Η στάση αυτή των αθλητών και των προπονητών τους – με πρώτο και καλύτερο τον σπουδαίο Γκρεγκ Πόποβιτς – ανάγκασε το NBA να αποδεχτεί τις διαμαρτυρίες σε κάθε αγώνα, ενώ ακόμα και οι πολυεθνικοί κολοσσοί όπως η NIKE και η Adidas αναγκάστηκαν να υιοθετήσουν τα αιτήματα για δικαιοσύνη και σεβασμό στις ζωές των μαύρων πολιτών.
«Θα μιλήσω μόνο για μπάσκετ»
Η απάντησή του:
«Δεν θέλω να μιλήσω γι’ αυτό. Θα μιλήσω μόνο για μπάσκετ. Το μυαλό μας είναι στο μπάσκετ και στο πώς θα κερδίσουμε αύριο το παιχνίδι. Από εκεί και πέρα, όλοι ξέρουμε τι γίνεται. Όλοι αναγνωρίζουν την κατάσταση. Οπότε εγώ αυτή τη στιγμή θα μιλήσω μόνο για μπάσκετ και είμαι εδώ για να μιλήσω για μπάσκετ».
Αυτή ήταν η απάντησή του.
Είναι υποχρεωμένοι οι αθλητές να μιλούν;
Τυπικά, όχι. Δεν προβλέπεται κάτι τέτοιο στο «job description».
Υπάρχει όμως κάτι μεγαλύτερο: ο αθλητισμός λειτουργεί παιδαγωγικά. Οι αθλητές, ιδίως του βεληνεκούς του Σπανούλη, πρέπει να λειτουργούν ως παράδειγμα για τα παιδιά. Όχι μόνο ως αθλητές, αλλά και ως άνθρωποι.
Ηθική υποχρέωση
Όχι, Βασίλη. Το παιχνίδι με την εθνική ομάδα μιας χώρας που διαπράττει την πιο φρικτή γενοκτονία μετά το Ολοκαύτωμα των Ναζί, με παίκτες που έχουν υπηρετήσει στον στρατό που διαπράττει διαρκές έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, δεν είναι απλώς μπάσκετ.
Πρότυπο ή αντιπαράδειγμα;
Από τον Σπανούλη όμως, από τον Αντετοκούνμπο, τον Σλούκα, τον Παπανικολάου, υπάρχει απαίτηση. Γιατί στον αθλητισμό μεγάλο δεν σε κάνουν μόνο οι επιδόσεις στο παρκέ· σε κάνει η στάση ζωής σου και όσα είπες ή δεν είπες.
Αν θέλουμε οι άνθρωποι του αθλητισμού να αποτελούν πρότυπα για τα παιδιά, τότε δηλώσεις σαν αυτές του Σπανούλη είναι ένα παράδειγμα προς αποφυγήν. Και με αυτή του τη στάση, ο Βασίλης Σπανούλης έγινε ένα πολύ κακό παράδειγμα.
Με λίγα λόγια, κάντο όπως ο Κακιούζης και ο Ντόνσιτς, όχι όπως ο Σπανούλης.
Σπύρος Ραπανάκης / Rosa.gr