Οι τριγμοί που ακούγονται δεν είναι από το τραμ που περνά από την πλατεία ή το μετρό που διασχίζει τη γη κάτω από τις πολυκατοικίες. Ερχονται από μακριά και είναι από την υποχώρηση των τεκτονικών πλακών, πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η Ενωμένη Ευρώπη κάποτε των λαών (τρίχες, φτηνή προπαγάνδα ήταν), αλλά (φανερά και αδιάντροπα πια) της άπληστης ολιγαρχίας, η οποία αποδείχτηκε ανίκανη να διαμορφώσει μια στοιχειώδη συνοχή στην οικονομία, ισορροπία συμφερόντων και επωφελείς στην κοινωνία πολιτικούς προσανατολισμούς.
Ο,τι γίνεται στη Γαλλία δεν αφορά μόνο τον Μακρόν και τον αμφίβολων ικανοτήτων πρωθυπουργό του, Μπαϊρού, αλλά την Ευρώπη ολόκληρη. Ευνοώντας τα παχυλά πορτοφόλια, ανοίγοντας πόλεμο με τη Ρωσία (η οποία του έδινε, όπως και σε όλη την Ευρώπη, φτηνή ενέργεια) και φορτώνοντας στον γαλλικό κόκορα τα άσχημα δημοσιονομικά, που οι δικές του κυβερνήσεις δημιούργησαν, οδηγεί τη χώρα του σε πρόγραμμα βαθιάς λιτότητας. Απέτυχε παταγωδώς στο οικονομικό του πρόγραμμα και ο «σωτήρας» Μπαϊρού (ο οποίος ούτως ή άλλως είναι πρωθυπουργός μειοψηφίας) ορέγεται τον δρόμο του δικού μας Γιώργου Παπανδρέου, ενώ το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο καραδοκεί, όπως ομολογεί και ο υπουργός Οικονομικών, Λομπάρντ.
Το πρόγραμμα ακραίας λιτότητας ωστόσο, δεν είναι εύκολη υπόθεση. Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας στο γαλλικό κοινοβούλιο, στις 8 Σεπτεμβρίου, έχει προδιαγραφεί. Οι νέοι γαλαζοαίματοι ίσως έχουν λησμονήσει ότι η Γαλλία μπορεί να είναι πατρίδα των Λουδοβίκων και του Βοναπάρτη, αλλά είναι και της «Μασσαλιώτιδας» που έχει αφήσει πίσω της πολλά παιδιά, εγγόνια, δισέγγονα, τρισέγγονα κ.λπ., όπως φανέρωσε και το υπό διαρκή επαγρύπνηση κίνημα των «κίτρινων γιλέκων», το οποίο ζεσταίνει και πάλι μηχανές.
Υπό άλλες συνθήκες, θα έτριβε τα χέρια της η καγκελαρία του Βερολίνου αλλά ο επίσης ολίγιστος Μερτς αδυνατεί να καλύψει το κενό, αφού έχει τους δικούς του μπελάδες, με μια οικονομία που όλο και πιο βαθιά βυθίζεται στην κινούμενη άμμο της ύφεσης. Η κάποτε κραταιή γερμανική βιομηχανία αγκομαχάει και τα ακριβά γερμανικά αυτοκίνητα δεν αγοράζονται πια, παρά μόνο από τους νεόπλουτους της παγκοσμιοποίησης και τους άρχοντες του μαύρου χρήματος. Την αβεβαιότητα επιτείνουν οι δασμοί του Τραμπ, οι οποίοι κάνουν ακόμα πιο προβληματική την επενδυτική ανασυγκρότηση της χώρας και βαθαίνουν την πολιτική αβεβαιότητα. Η κυβέρνηση χάνει την εκλογική της βάση κάτω από τα πόδια της, καθώς η αυξανόμενη ανεργία και η υποχώρηση του κοινωνικού κράτους έχουν αυξήσει τη λαϊκή δυσαρέσκεια.
Είναι εμφανές, λοιπόν, ότι, όταν οι υπ’ αριθμόν 1 και υπ’ αριθμόν 2 οικονομίες της Ευρώπης λυγίζουν κάτω από το βάρος των δικών τους επιλογών, το μέλλον της Ε.Ε. -τουλάχιστον έτσι όπως την ξέραμε μέχρι σήμερα- δεν είναι λαμπρό. Σκοτεινό και αβέβαιο είναι. Ο γαλλογερμανικός πυλώνας λυγίζει από «αστοχία υλικών» και η κρίση διαχέεται ήδη στους γείτονες. Προβληματική είναι, εδώ και καιρό, και η ιταλική οικονομία, η οποία, παρά την πρόσφατη σταθεροποίηση, έχει αρχίσει να δοκιμάζεται εκ νέου από τη χαμηλότερη απορροφητικότητα των προϊόντων της στη γερμανική και τη γαλλική αγορά. Ακόμα χειρότερα είναι τα πράγματα στις περιφερειακές δυνάμεις της Ε.Ε., οι οποίες σε πολύ μεγάλο βαθμό είναι επενδυτικά εξαρτημένες από αυτές τις δύο χώρες.
Με την ευρωπαϊκή κρίση να βαθαίνει, η αθηναϊκή κυβερνητική ελίτ ετοιμάζει αποσκευές. Ετσι κι αλλιώς, πέραν της φον ντερ Λάιεν (η οποία φεύγει κι αυτή), κανείς δεν την ήθελε.
Γρηγόρης Ρουμπάνης
Εφημερίδα των Συντακτών (31.8.2025)
