Πρωταγωνιστής στο καθιερωμένο ετήσιο σόου –εν είδει επιθεώρησης του παλιού καιρού- των εγκαινίων της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης δεν ήταν φέτος ο πρωθυπουργός, ούτε οι ηγέτες των κομμάτων της αντιπολίτευσης, αλλά ο πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.
Ο χρόνος και ο τρόπος της –δεδομένης για όλους- επιστροφής του στην «κεντρική πολιτική σκηνή» είναι το θέμα που απασχόλησε τους πολιτικούς αναλυτές όλη την προηγούμενη εβδομάδα.
Τα δύο ιστορικά προηγούμενα στη νεότερη Ιστορία μας είναι:
- Η επάνοδος του Ελευθερίου Βενιζέλου το 1928, οκτώ χρόνια μετά την εκλογική του ήττα του 1920 και έξι χρόνια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και τα χρόνια πολιτικής αστάθειας που ακολούθησαν.
- Η επάνοδος του Κωνσταντίνου Καραμανλή, έντεκα χρόνια μετά την παραίτηση και την αυτοεξορία του, και αφού είχαν προηγηθεί η τραγωδία της Κύπρου μετά την προδοσία της χούντας και η κατάρρευσή της.
Κατά περίεργο τρόπο, την πιο νηφάλια προσέγγιση του θέματος της επανόδου του Αλέξη Τσίπρα βρήκα στο κείμενο του Νίκου Μπίστη με τίτλο «Ο Τσίπρας, το Κέντρο και η Γαλλία» («Εφημερίδα των Συντακτών», 13-14 Σεπτεμβρίου 2025), στο οποίο διαβάζουμε: «…επειδή η επικαιρότητα του σοσιαλισμού δεν βρίσκεται στην πρώτη ζήτηση, ας περιοριστούμε σε ένα μίνιμουμ πρόγραμμα με τρεις αιχμές: δημοκρατία, κοινωνικό κράτος, κλιματική αλλαγή».
Και είναι περίεργο γιατί υπογράφει ως «στέλεχος της Νέας Αριστεράς».
Αντίστοιχα, στο ίδιο φύλλο της «Εφ.Συν.» ο Τάσος Παππάς, στο άρθρο του με τίτλο «Το πολύ το Κύριε ελέησον το βαριέται και ο Θεός» γράφει για την ομιλία του Αλέξη Τσίπρα στη Θεσσαλονίκη ότι υποστήριξε πως «η χώρα χρειάζεται ένα αναπτυξιακό σοκ σαν αυτά του Χαρίλαου Τρικούπη και του Ελευθέριου Βενιζέλου, με ορίζοντα το 2030». Σε αντίθεση, όμως, με τον Νίκο Μπίστη, ο συνήθως προσεκτικός στις τοποθετήσεις του Τάσος Παππάς χαρακτηρίζει τις δημόσιες ομιλίες του Αλέξη Τσίπρα «μαραθώνιους φλυαρίας» που «δεν είναι ελκυστικό αγώνισμα για τους πολίτες».
Στο ίδιο άρθρο γράφει επίσης ότι «εισηγήθηκε τον ζαβλακωμένο όρο “δημοκρατικός καπιταλισμός”».
Η αλήθεια είναι ότι όλοι όσοι θεωρούμε τον εαυτό μας αριστερό ενοχληθήκαμε, υποθέτω, όταν ακούσαμε πρόσφατα τον Αλέξη Τσίπρα να λέει ότι στόχος μας πρέπει να είναι ο «δημοκρατικός καπιταλισμός».
Για ποιο λόγο άραγε;
Αυτό δεν είναι, θα έλεγε κανείς, το πραγματικό όνομα των κοινωνικών και δημοκρατικών διεκδικήσεων μέσα στο πλαίσιο του καπιταλιστικού κοινωνικού συστήματος, που ήταν επί δεκαετίες το περιεχόμενο των αγώνων της Αριστεράς σε όλες τις αποχρώσεις της;
Ας επανέλθουμε, όμως, στον Νίκο Μπίστη.
Στο ίδιο άρθρο γράφει για το σχήμα με οποίο, όπως υπονοεί, θα μπορούσε να επανέλθει ο Αλέξης Τσίπρας: «Τα πράγματα είναι απλά. Αριστερά, Κεντροαριστερά, Πολιτική Οικολογία οφείλουν να συγκροτήσουν έναν μεγάλο πόλο, μέχρι τις παρυφές της Δεξιάς, δίνοντας ρόλο σε μη αριστερές προοδευτικές δυνάμεις».
Ποιος θα μπορούσε να είναι όμως ο τρόπος και το «όχημα» της επανόδου του Αλέξη Τσίπρα;
Καταθέτω τρεις εκδοχές:
● Η πρώτη είναι να ηγηθεί μιας κυβέρνησης «εθνικής ανάγκης» από τα προοδευτικά κόμματα της σημερινής σύνθεσης της Βουλής, με τη συμμετοχή αριθμού βουλευτών της κυβερνητικής παράταξης που να της εξασφαλίζουν την πλειοψηφία. Σε αυτήν την εκδοχή θα γλιτώναμε από ακόμα δύο οδυνηρά χρόνια διακυβέρνησης της χώρας από τη «Μητσοτάκης Α.Ε.» και, πιθανόν, από μια νέα εθνική καταστροφή.
● Η δεύτερη, να ηγηθεί ενός «Λαϊκού Μετώπου» αντίστοιχου με αυτό της Γαλλίας, που θα περιλαμβάνει τις πολιτικές δυνάμεις που αναφέρει στο άρθρο του ο Νίκος Μπίστης, με το οποίο να διεκδικήσει την πλειοψηφία στις επόμενες εκλογές.
● Η τρίτη εκδοχή είναι η συγκρότηση ενός νέου πολιτικού σχήματος που θα στηρίζεται κυρίως σε καταξιωμένα εξωκοινοβουλευτικά στελέχη της κοινωνίας των πολιτών.
Η εκδοχή αυτή είναι, δυστυχώς, η επικρατέστερη, όχι γιατί είναι η πρώτη του προτίμηση, αλλά γιατί οι περισσότεροι από αυτούς που απαιτούνται για τις δύο προηγούμενες είναι βέβαιο ότι δεν πρόκειται να ανταποκριθούν σε πιθανό κάλεσμά του.
Ως παροπλισμένος παλαίμαχος των κοινωνικών αγώνων, η συμβουλή μου προς τον Αλέξη Τσίπρα είναι: Το νέο εγχείρημα να μην είναι «ανεμομαζώματα - διαβολοσκορπίσματα».
Γιώργος Βοϊκλής, Δημοσιογράφος και συγγραφέας
Εφημερίδα ων Συντακτών
