Στη δυτική Αφρική ένας ενήλικος εργάτης, συλλέκτης σε φυτείες κακάο, βγάζει ένα με δύο δολάρια τη μέρα. Αλλά οι σοκολατοβιομηχανίες δεν είναι ικανοποιημένες. Πιέζουν για να μειωθεί το κόστος. Οχι, δεν τους αρκεί που ο παγκόσμιος ετήσιος τζίρος σοκολάτας έχει εξακοντιστεί στο... Διάστημα, ήτοι στα 150 δισεκατομμύρια δολάρια (εκτίμηση για το 2025), προσεγγίζοντας μεγέθη εμπορίου όπλων ή λαθρεμπορίου ναρκωτικών.
Περίπου 1,5 εκατομμύριο ανήλικα παιδιά δουλεύουν αυτή τη στιγμή στην Ακτή Ελεφαντοστού και στην Γκάνα, τις δύο χώρες απ’ τις οποίες προέρχεται το 60% της παγκόσμιας παραγωγής κακάο. Διακινητές τα παρασύρουν και από γειτονικά κράτη, την Μπουρκίνα Φάσο και το Μάλι. Με ψεύτικες υποσχέσεις ή με απαγωγές, προσφέρουν σε παιδιά ακόμη και 8 ή 10 ετών είτε ποδήλατα είτε ασήμαντα χρηματικά ποσά. Μετά τα πουλάνε σε αγροτοπατέρες για 30-35 δολάρια το κεφάλι – κανονικό σκλαβοπάζαρο.
Φρίκη σε στραφταλιστό περιτύλιγμα σοκολάτας. Μόλις οι λιλιπούτειοι προλετάριοι φτάσουν στα χωράφια παγιδεύονται. Εργάζονται έως και 14 ώρες την ημέρα, κοιμούνται σε παράγκες χωρίς παράθυρα, χωρίς καθαρό πόσιμο νερό ή λειτουργικές τουαλέτες, ενώ οι περισσότεροι δεν έχουν δει σχολική τάξη ποτέ τους.
Τώρα που τα ράφια των σούπερ μάρκετ γέμισαν σοκολατένιους Αϊ-Βασίληδες και θηριώδεις extra σοκολάτες, αξίζει να σημειώσουμε ότι οι στυγνοί συνένοχοι στο έγκλημα της «γλυκιάς» παιδικής εργασίας είναι οι εταιρείες τροφίμων, σνακ και ειδών ζαχαροπλαστικής, που κάνουν τα στραβά μάτια - αγοραστές τεράστιων ποσοτήτων μάζας κακάο. Μαζί και οι μεγαλοεπενδυτές. Το περιβόητο Norges Bank Investment Management (NBIM) της πάμπλουτης Νορβηγίας –ο μεγαλύτερος επενδυτής στον πλανήτη– έχει πάμπολλες μετοχές της Nestlé, της Mondelez, της Hershey, της Barry Callebaut και της Lindt. Είναι οι εταιρείες-βασίλισσες των προϊόντων σοκολάτας, από την Ελβετία ώς τις ΗΠΑ και από το Βέλγιο ώς την Κίνα.
Πίσω από κάθε «κακομαθημένη» απ’ τον «κύριο πρέσβη» κυρία δεν κρύβονται μόνο οι ρημαγμένες ζωές των ανήλικων σκλάβων. Κρύβονται και οι ανενδοίαστοι καταστροφείς του περιβάλλοντος.
Από την ανεξαρτησία της Ακτής Ελεφαντοστού από τη Γαλλία (1960) μέχρι σήμερα πάνω από το 90% των δασών της χώρας έχουν εξαφανιστεί λόγω της καλλιέργειας κακάο. Η αποψίλωση επιταχύνεται κάθε χρόνο καθώς η μείωση της γονιμότητας του εδάφους και οι εξευτελιστικά χαμηλές τιμές αγοράς των σπόρων από τους χονδρέμπορους για λογαριασμό των Δυτικών ωθούν τους αγρότες πιο βαθιά στο δάσος για να φυτέψουν νέα δέντρα κακάο.
Και δεν είπαμε κουβέντα για τις καλλιέργειες του καφέ και της σόγιας.
Γιώργος Ι. Αλλαμανής / ΕφΣυν
