Κυριακή 11 Ιουνίου 2023

Ο εφιάλτης που κυνηγούσε τον Γιάννη Μαρκόπουλο


Γεννήθηκα στις 18 Μαρτίου του 1939,
στην κλινική του Ιερωνυμάκη στο Ηράκλειο. Τώρα η κλινική αυτή έχει γίνει περίφημο Ωδείο, και μάλιστα πάνω από το πιάνο υπάρχει η φωτογραφία μου, εκεί μέσα, δηλαδή, που με γέννησε η μάνα μου. Η οικογένεια των Μαρκόπουλων καταγόταν από την Ιεράπετρα. Εγώ ψηφίζω ακόμη στην Ιεράπετρα. Εκεί μεγάλωσα μέχρι τα 17 μου χρόνια που ήρθα στην Αθήνα. Η γενέτειρά μου χωριζόταν στα δύο: στην Κάτω Μερά και στην Πάνω Μερά. Στην Κάτω ήταν οι πρόσφυγες, οι ψαράδες, ενώ στην Πάνω ήταν η διοίκηση, οι προύχοντες ας πούμε. Έχω άλλα τρία αδέρφια –εγώ είμαι ο μεγαλύτερος– και θυμάμαι ότι μου άρεσε να ακούω τα τραγούδια των λαϊκών ανθρώπων και των βαρκάρηδων της Κάτω Μεράς. Μέχρι σήμερα που είμαι 76 ετών δεν έχω αλλάξει καθόλου.

Ήμασταν αστικό σπίτι. Ο πατέρας μου ήταν δικηγόρος και είχε διατελέσει νομάρχης σε πολλά μέρη στην Ελλάδα. Η μητέρα μου έπιανε την κιθάρα και τραγουδούσε. Στην Κατοχή σχετίζονταν με τους Κούνδουρους, τη μεγάλη, γνωστή οικογένεια που μεταφέρθηκε στονΆγιο Νικόλαο. Ο Νίκος Κούνδουρος είναι μακρινός συγγενής μου, εκτός από συνεργάτης μου, αλλά και αυτός που με παρέλαβε κυριολεκτικά από το πλοίο της γραμμής όταν έφτασα στην πρωτεύουσα.

Ο Σεφέρης λέει ότι έχουν πολύ λίγο φως τα παιδικά μας χρόνια κι έχει δίκιο! Για μένα ο Σεφέρης είναι τόσο σημαντικός όσο και ο Αναξίμανδρος, σημαντικότερος δε και από τον Έλιοτ, με όλο αυτό το στοιχείο της οικουμενικότητας που τον χαρακτηρίζει. Ως παιδιά παίζαμε κλεφτοπόλεμο – αυτά είναι τα κακά που προέρχονται από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Θα έλεγα ότι ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος είναι εντυπωμένος στη μνήμη μου και τους συνειρμούς μου. Παρ' όλα αυτά, υπήρχε ένα κρητικό πνεύμα. Δεν ήταν ο κεντρώος, ο δεξιός ή ο αριστερός, υπήρχαν ιδεολογικές διαφορές, αλλά όχι ιδεολογικοί πόλεμοι και όλοι ήταν προσανατολισμένοι στον αγώνα κατά των Γερμανών.

Ένας εφιάλτης με κυνηγούσε από μωρό παιδί. Η μάνα μου έλεγε πως ξύπναγα σε ηλικία έξι και εφτά ετών, φωνάζοντας «Μη σκοτωθεί κανείς»! Αυτό οφειλόταν στις νάρκες, τις σπαρμένες στις ακτές της Ιεράπετρας, με τον φόβο μιας νέας γερμανικής απόβασης. Κάθε τόσο ακούγαμε ένα «μπαμ» και κάποιος ανατιναζόταν! Έχουν περάσει τόσα χρόνια κι ακόμη με ταράζει ο εφιάλτης αυτός.

** Απόσπασμα από το αφήγημα της ζωής του κορυφαίου Έλληνα συνθέτη Γιάννη Μαρκόπουλου στον Αντώνη Μποσκοΐτη για τη Lifo. Ολόκληρο το κείμενο εδώ.