Πέμπτη 22 Ιουνίου 2023

Ντουβάρια να γίνουν (οικοδομικός οργασμός στις Κυκλάδες!)


Θυμάσαι τους στίχους του Σεφέρη;
Θυμάμαι τους στίχους του Σεφέρη!
Ορίστε πως ξεκινάει η «Μποτίλια στο Πέλαγο», από το «Μυθιστόρημα»:«Τρεις βράχοι λίγα καμένα πεύκα κι ένα ρημοκλήσι
και παραπάνω
το ίδιο τοπίο αντιγραμμένο ξαναρχίζει·
τρεις βράχοι σε σχήμα πύλης, σκουριασμένοι
λίγα καμένα πεύκα, μαύρα και κίτρινα
κι ένα τετράγωνο σπιτάκι θαμμένο στον ασβέστη·
και παραπάνω ακόμη πολλές φορές
το ίδιο τοπίο ξαναρχίζει κλιμακωτά
ως τον ορίζοντα ως τον ουρανό που βασιλεύει».


Αυτές είναι οι Κυκλάδες παιδιά, αυτή είναι η ζωγραφιά που αγαπήσαμε και τριγυρίσαμε, ξυποληταρία στα στενά και στις ράχες των νησιών. Το δοκίμασα πρώτη φορά στη Σαντορίνη το ’82, μάζεψα και καναδυο αγκάθια στη διαδρομή, αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν έχει τέτοιο πράγμα να ακουμπάνε τα πόδια σου το χώμα και το πλακόστρωτο. Και ν’ αντικρίζεις αυτή την αδιανόητη ομορφιά, αυτό το λιτό και στεγνό αλλά τόσο μα τόσο φαντασμαγορικό τοπίο, που σε αιχμαλωτίζει καλύτερα κι απ’ την αγκαλιά της μάνας σου. Γι’ αυτό μαγευτήκαμε και γίναμε σκλαβάκια του Αιγαίου…

Και τώρα κάθομαι και πίνω καφέ μ’ έναν φίλο μου που κατέχει όσο λίγοι τα χρηματοοικονομικά (Κολωνάκι, που αλλού;) και μου λέει:
«Χρηστάρα, όπως πολύ καλά γνωρίζει η Τράπεζα της Ελλάδας, το 90 % της κτηματαγοράς κινείται με ξένα λεφτά. Και τα λεφτά των αλλοδαπών κατευθύνονται σε τρία σημεία: Στις Κυκλάδες, στα Νότια προάστια του Λεκανοπεδίου και στο Κέντρο της Αθήνας. Όλα τ’ άλλα είναι φούσκα και θα τα φάει το μαύρο σκότος»!

Ας αφήσουμε, όμως, στην απόξω την ήδη καταστραμμένη διαμαντόπετρα στης γης το δαχτυλίδι κι ας πάμε στις πολύφερνες Κυκλάδες. Ας ρίξουμε, για την ακρίβεια, μια ματιά στο ρεπορτάζ της «Καθημερινής» (διαβάζω πολύ «Καθημερινή» τελευταία, μήπως πρέπει να κοιταχτώ;), για το πάρτυ του μπετού, του τούβλου και του τσιμεντόλιθου στα μικρά και μεγάλα νησιά του πελάγους.

Με πρωταθλήτρια την Σαντορίνη, παρακαλώ, όπου τρέχουν 1.001 άδειες δόμησης (χίλιες και μια, όπως στα παραμύθια!) για 449.576 τετραγωνικά μέτρα. Από κοντά και η Πάρος με 1.101 άδειες δόμησης, αλλά για μόλις 281.094 τετραγωνικά. Στο παιχνίδι και η Μύκονος με 634 άδειες για 321.999 τετραγωνικά, αλλά και η μέχρι πρότινος ληθαργική Νάξος με 717 άδειες για 203.931 τετραγωνικά.
Εν τω μεταξύ στη γιορτή της μπετονιέρας (αυτή σου δίνει για να φας!) συμμετέχουν και μπιζουδάκια όπως το Κουφονήσι με 58 άδειες και 12.563 τετραγωνικά, καθώς και η Φολέγανδρος με 60 άδειες και 12.075 τετραγωνικά. Κοσμογονία κανονική, μπάτε σκύλοι αλέστε, όποιος πρόλαβε τον Κύριον είδε, μπορώ να συνεχίσω μέχρι μεθαύριο με τα γνωμικά…
Ό,τι και να πω πάντως, το συμπέρασμα παραμένει ένα και μοναδικό:
Αποχαιρέτα τες, τις Κυκλάδες που ήξερες!

Έτσι είναι παιδιά, αλήθειες να λέμε και να μην κρυβόμαστε πίσω απ’ το δάχτυλό μας. Τελειώνει μια εποχή και αρχίζει μια άλλη, είτε μας αρέσει είτε όχι. Οι τρεις βράχοι, το ρημοκλήσι, τα πεύκα και το τετράγωνο σπιτάκι θαμμένο στον ασβέστη ανήκουν πλέον στο χτες, έρχονται τώρα οι υπερπαραγωγές τύπου Έντερπραϊζ και η αξιοποίηση και της τελευταίας πεζούλας.

Όλα θυσία στο βωμό της ανάπτυξης (βζιιιιιν!) και του εύκολου κέρδους, ζήσε για το σήμερα σαν το αύριο να μην υπάρχει. Όπως δεν θα υπάρχουν όσα ζήσαμε και θαυμάσαμε για όλους και όλες εμάς, που θα πρέπει να αρκεστούμε στις αναμνήσεις μας από ευτυχισμένες εποχές του παρελθόντος και στις ταξιδιωτικές εκπομπές που χαρίζουν τιπς ευτυχίας και ευδαιμονίας. Φάτε μάτια ψάρια ως τη Δευτέρα Παρουσία, δι μπακ σταπς χίαρ που θα έλεγε και ο πολυπράγμων Σταν Γκρίνμπεργκ…

Χρήστος Ξανθάκης