Πέμπτη 19 Μαΐου 2022

Ο εκφοβισμός σαν παιχνίδι


Ενα παιδί πέθανε. Ο Μάκης. Χρόνων δεκατεσσάρων. Τον βρήκαν οι γονείς του κρεμασμένο στο δωμάτιό του. Στα Κάτω Πατήσια. Κι εμείς δηλώνουμε «συγκλονισμένοι». Δεν κοστίζει· και δέκα φορές τη μέρα να δηλώσεις συγκλονισμένος, δεν κοστίζει. Είπαν ότι μπορεί να χάθηκε επειδή ρισκάρισε τη ζωή του συμμετέχοντας στην επικίνδυνη διαδικτυακή «πρόκληση» «Blackout Challenge», από αυτές που ανεβάζουν πλατφόρμες σαν το TikTok: για να κερδίσεις τον σεβασμό των άλλων, για να μετρήσεις, προκαλείς στον εαυτό σου ασφυξία μέχρι λιποθυμίας. Βιντεοσκοπείς το θανάσιμο στοίχημά σου και το προβάλλεις στην πλατφόρμα. Εχουν πεθάνει παιδιά σε όλον τον κόσμο πάνω σε αυτό το παιχνίδι, που δεν είναι παιχνίδι αλλά οιονεί οικειοθελές βασανιστήριο. Παιδιά γητεμένα από τον κόσμο της εικόνας. Ομως ο θάνατος δεν είναι εικονικός.
Αν όντως συνέβη αυτό, τότε ενδέχεται να στέκει και μια δεύτερη υπόθεση: ο Μάκης δεν διάλεξε να πολεμήσει με την ασφυξία αλλά οδηγήθηκε σ’ αυτό το διάβημα. Εξαναγκάστηκε. Τον εξανάγκασε μια ομάδα μαθητών που τον προπηλάκιζε συχνά-πυκνά. Τον έφτυνε, τον έβριζε, του πετούσε νεράντζια. Αυτό μαρτυρούν οι συμμαθητές του στα Σεπόλια, που τον αποχαιρέτισαν γράφοντας το όνομά του με ψηφία τα σχολικά σακίδιά τους. Τα παιδιά, όταν το αποφασίζουν, κι όταν σμίγουν σε αγέλες, μπορεί να γίνουν απίστευτα σκληρά. Οι αγέλες αυτοεπιβεβαιώνονται τσακίζοντας τις πιο αδύναμες ομάδες ή, ευκολότερο αυτό και ηδονικότερο, τους μοναχικούς. Παίζουν το παιχνίδι της προσβολής και της βίας για να χαρούν λίγη εξουσία. Ή για πλάκα. Ή για να καλμάρουν για πέντε-δέκα λεπτά τη δυστυχία τους, που ίσως δεν την υποψιάζονται καν, και σίγουρα δεν την ομολογούν ούτε στον καθρέφτη τους.
Σε άλλο σχολείο, άλλος μαθητής, δεκατριών χρόνων αυτός, αντέδρασε διαφορετικά στο μπούλινγκ των μεγαλυτέρων του: Πήγε στο μάθημα μ’ ένα αεροβόλο κάτω από τα ρούχα του. Δεν το χρησιμοποίησε. Αμάρτησε πάντως. Δεν πας στο σχολείο οπλισμένος. Οπλο όμως είναι και ο λόγος: η βρισιά, η ανελέητη κοροϊδία, οι σεξιστικές ατάκες που κληροδοτεί η μια γενιά στην άλλη. Εύκολα σε τσακίζουν όλα αυτά. Οι γονείς του μαθητή, «ενός συνεσταλμένου παιδιού που δεν είχε δώσει ποτέ αφορμές», όπως είπαν άλλοι γονείς, είχαν ενημερώσει τη διεύθυνση. Μάταια. Κατά το ρεπορτάζ της ΕΡΤ, οι αρμόδιοι προσανατολίζονταν στην απομάκρυνση του παιδιού από το σχολείο. Αψογη παιδαγωγική μέθοδος. Και θύμα και τιμωρία.

Παντελής Μπουκάλας
Καθημερινή (18.5.2022)