Πέμπτη 20 Αυγούστου 2020

Tα Στέκια: Οι ερασιτεχνικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί

Ιστορίες Αγοραίου Πολιτισμού

Η έλευση του ραδιοφώνου στη ζωή των ανθρώπων εγκαινίασε μια μαγική εποχή. Ήδη, από τις αρχές του 20ού αιώνα και πριν από την έναρξη της επίσημης Ελληνικής Ραδιοφωνίας οι παθιασμένοι λάτρεις του ραδιοφώνου κατασκεύαζαν «αυτοσχέδιους σταθμούς» σε απίθανα μέρη, αποκτώντας φανατικούς ακροατές..
Στις αρχές της δεκαετίας του ’60, με την εισβολή του ροκ και την απουσία τέτοιων ακουσμάτων από το επίσημο ελληνικό ραδιόφωνο, ορισμένοι ανήσυχοι νέοι αναλαμβάνουν να καλύψουν αυτό το κενό. Καταλαμβάνουν ταράτσες, πλυσταριά, υπόγεια και λοιπούς ελεύθερους χώρους, ανακατεύονται με τα ηλεκτρονικά, ξεπατικώνουν σχέδια δημιουργίας ραδιοφωνικών σταθμών που βρίσκουν από τα αντίστοιχα περιοδικά της εποχής και ορθώνουν περήφανα τις κεραίες τους.
Πρόκειται για τη χρυσή εποχή των ερασιτεχνικών ραδιοφωνικών σταθμών με τους ραδιοερασιτέχνες να αποτελούν τους λαϊκούς ήρωες της γειτονιάς τους.
Στους χώρους αυτούς, που έχουν χαρακτηριστεί ως «χώροι προσκυνήματος», συντελούνταν μια μυστηριακή μουσική επικοινωνία. Εκεί, η «νεόφερτη» μουσική και τα νέα μουσικά πρότυπα γίνονταν ευρέως γνωστά, ενώ παράλληλα εκκολάπτονταν μέσω των αφιερώσεων φλογερά φλερτ, γεννιούνταν βαθιές φιλίες αλλά και άτυποι ανταγωνισμοί μεταξύ των ραδιοερασιτεχνών για το ποιος σταθμός ακούγεται πιο μακριά ή έχει το μεγαλύτερο κοινό.
Από την άλλη, στα δύσκολα χρόνια της δικτατορίας, επιστρατεύονταν τα «πάντα αποτελεσματικά ραδιογωνιόμετρα» που εντόπιζαν τους ταραξίες της επιβαλλόμενης «κοινής ησυχίας», ξεκινώντας ένα αέναο κυνήγι μεταξύ των αστυνομικών και των «ραδιοφωνάκηδων», οι οποίοι μηχανεύονταν ευρηματικούς τρόπους διαφυγής. Το φαινόμενο δείχνει να γιγαντώνεται τη στιγμή που κάποια ανήσυχα παιδιά δημιουργούν σταθμούς για να αμφισβητήσουν την υπάρχουσα κατάσταση πραγμάτων, προετοιμάζοντας την ανατροπή της. Είναι τα παιδιά του Πολυτεχνείου αλλά και των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων της επαρχίας που αρθρώνουν τη φωνή τους περήφανα και μαχητικά, δίνοντας ζωή στο μετέπειτα ερασιτεχνικό «πολιτικό ραδιόφωνο» που ανθεί στις αρχές του ’80.
Οι ερασιτεχνικοί σταθμοί υπήρξαν πολλοί και διαφορετικοί, ανταποκρινόμενοι σε όλα τα γούστα: ροκ και λαϊκοί, σοβαροί και «νταλκαδιάρικοι», με διαφημίσεις ή χωρίς. Το μόνο σίγουρο είναι ότι διαμόρφωσαν συνειδήσεις και αποτέλεσαν μια βαλβίδα αποσυμπίεσης στην κοχλάζουσα νεολαιίστικη ελληνική κοινωνία. Σήμερα, οι ήρωές τους παραμένουν αειθαλείς και ακμαίοι, εκμυστηρευόμενοι ότι θα ήταν έτοιμοι «να αμαρτήσουν ξανά».
Οι πρωταγωνιστές των ερασιτεχνικών σταθμών μοιράζονται μαζί μας τις ενδιαφέρουσες ραδιοφωνικές ιστορίες τους. Μαζί μας θα βρίσκονται (με αλφαβητική σειρά) οι: Γιάννης Βαβλαδέλης (ραδιοερασιτέχνης), Μάριος Blackman (ραδιοφωνικός παραγωγός), Θεόδωρος Δελαπόρτας («Charly», πρώην κατασκευαστής ραδιοφωνικών σταθμών), Πέτρος Εσκίογλου (συνεργάτης Πανεπιστημίου Αθηνών), Χρήστος Κοκολιός (πρώην ραδιοερασιτέχνης, πρόεδρος Συλλόγου Ραδιοφωνίας ΑΜ), Κώστας Λογοθετίδης («Tequila», ραδιοερασιτέχνης), Παναγιώτης Μαριολόπουλος («Κατεψυγμένα Ηλεκτρόνια», αρχιτέκτων μηχανικός), Βαγγέλης Ραπτόπουλος (συγγραφέας), Ανδρέας Ρουμελιώτης (δημοσιογράφος, συγγραφέας), Δημήτρης Παπαχρήστος (συγγραφέας), Γιώργος Πολυχρονίου (μουσικός παραγωγός), Δημήτρης Πρωτοπαπάς (Jeronimo Groovy), Γιώργος Χατζηδάκης (συγγραφέας).
Σκηνοθεσία-σενάριο: Ηλιάνα Δανέζη.
Διεύθυνση φωτογραφίας: Γιάννης Νέλσον Εσκίογλου.
Μοντάζ: Δώρα Μασκλαβάνου.
Ηχοληψία: Κώστας Κουτελιδάκης.
Μίξη ήχου: Δημήτρης Μυγιάκης.
Διεύθυνση παραγωγής: Τάσος Κορωνάκης.
Αρχισυνταξία: Ηλιάνα Δανέζη.
Οργάνωση παραγωγής: Ήρα Μαγαλιού.
Μουσική σήματος: Blaine L. Reininger.
Σχεδιασμός τίτλων αρχής / Motion Graphics: Κωνσταντίνα Στεφανοπούλου.
Εκτέλεση παραγωγής: Μαρίνα Ευαγγέλου Δανέζη για τη Laika Productions. Παραγωγή: ΕΡΤ Α.Ε. 2020

ΤΑ ΣΤΕΚΙΑ
Ιστορίες Αγοραίου Πολιτισμού
Ημερομηνία μετάδοσης: Παρασκευή 4 Σεπτεμβρίου 2020, στις 20:00 στην ΕΡΤ2 «Οι ερασιτεχνικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί»