Πέμπτη 9 Μαΐου 2019

Πραξικόπημα αλά Τούρκα και μπαναλιτέ του κακού

Γράφει ο Χρήστος Ξανθάκης

Όχι, δεν είδα Βουλή λάιβ χτες το βράδυ. Δεν είναι του γούστου μου, δεν είμαι τόσο πρεζάκι της πολιτικής και τέλος πάντων υπάρχουν ένα σωρό καλοί άνθρωποι που κόβουν σε κλιπάκια τα πιο σημαντικά σημεία από τις ομιλίες των πολιτικών αρχηγών και τα ρίχνουν στο τουίτερ και στο φέιζμπο οπότε δεν χρειάζεται να στηνόμαστε..
όλη την ώρα στον καναπέ με το μάτι γουρλωμένο και τον φρέντο (ή το Καμπάρι Κλαίρη μου!) ανά χείρας. Ο Θεός να τους έχει καλά που μας επιτρέπουν κι εμάς τους δημοσιογράφους να περνάμε ευχάριστα την ώρα μας. Να πηγαίνουμε σινεμά, ας πούμε, και να βλέπουμε σπουδαίες ταινίες όπως το «Πραξικόπημα».
Κάνω εδώ ένα μπρέικ, για να δώσω την υπόθεση του φιλμ, ράιτ θρου και κόπυ πάστε από το «Αθηνόραμα» που τα ξέρει αυτά τα πράγματα:

«Ο στρατός παρενέβη ενεργά πολλές φορές στην τούρκικη πολιτική πραγματικότητα, άλλοτε επιτυχημένα και άλλοτε όχι, όπως στην περίπτωση του συνταγματάρχη Ταλάτ Αϊντεμίρ, ο οποίος επιχείρησε να καταλάβει βίαια την εξουσία πρώτα τον Φεβρουάριο του 1962 και ύστερα τον Μάιο του 1963. Η τρίτη ταινία του Μαχμούτ Φαζίλ Κοσκούν ρίχνει φως στην τελευταία απόπειρα από μια πρωτότυπη οπτική γωνία, ακολουθώντας το βράδυ της 22ας Μαΐου τον υπολοχαγό Σινασί, τους ταγματάρχες Κεμάλ και Ριφάτ και τον συνταγματάρχη Ρεχά. Αναμένοντας νέα από την Άγκυρα και τους ανθρώπους του Αϊντεμίρ, οι τέσσερις αξιωματικοί κινούνται για να καταλάβουν το ραδιοφωνικό σταθμό της Κωνσταντινούπολης και να απευθύνουν διάγγελμα στον τούρκικο λαό».
Αυτό είναι με δυο λόγια το στόρι μιας ταινίας που σε κρατάει καρφωμένο στην πολυθρόνα του κινηματογράφου. Όχι λόγω δράσης και ρυθμού και έντασης, αλλά γιατί σε φέρνει αντιμέτωπο με την κοινοτοπία του κακού. Με εκείνη την περίφημη μπαναλιτέ που είχε περιγράψει η Χάνα Άρεντ παρακολουθώντας τη δίκη του Άντολφ Άιχμαν. Ότι δηλαδή τα μεγάλα εγκλήματα της Ιστορίας δεν γίνονται από τίποτε δράκους, από τίποτε φίδια, αλλά γίνονται από ανθρώπους που εύκολα θα μπορούσαμε να ονομάσουμε «φυσιολογικούς». Δυο χέρια, δυο πόδια, δυο μάτια, ένα στόμα, τίποτε παραπάνω. Καμία διαστροφή απ’ αυτές που τρομάζουν τα παιδάκια και τους θεατές των δελτίων ειδήσεων, καμία σαδιστική μανία, κανένας πυρετός στο αίμα. Μπαναλιτέ μόνο,  κοινοτοπία της καθημερινότητας και της ρουτίνας. Σαν να παίρνεις το μαχαίρι και να κόβεις μια φέτα ψωμί…
Κάπως έτσι και με το «Πραξικόπημα». Μια ταινία γυρισμένη επίτηδες με τρόπο μπανάλ, δίχως κορυφώσεις και εκρήξεις. Μια ταινία που δείχνει ήσυχα κι απλά πως ένας πραξικοπηματίας μπορεί τη μία στιγμή να κάθεται φρόνιμος σαν μαθητριούλα και την επόμενη να δολοφονεί εν ψυχρώ έναν ταξιτζή. Δεν είναι προσωπικό το θέμα και δεν έχει να κάνει με ένστικτα ταπεινά και καταραμένα. Είναι μια απλή κοινοτοπία, κάτι που έπρεπε να γίνει κι έγινε. Και στο μεταξύ ο κόσμος όλος έχει πάει κατά διαόλου!
Οπότε κάντε έναν κόπο και πάτε ως το σινεμά. Θα δείτε μια ταινία που πραγματικά θα σας αναστατώσει. Ένα φιλμ πέρα από ηρωισμούς και σαματάδες, που δείχνει πόσο γελοίες είναι στον πυρήνα τους όλες αυτές οι απόπειρες να σωθεί το έθνος από τους φοβερούς και τρομερούς εχθρούς του. Και όταν βγείτε απ’ την αίθουσα, θα είστε λίγο σοφότεροι, θα είστε λίγο σοφότερες…


Υ.Γ.: Μέσα στο σινεμά ήταν κι Κώστας Σημίτης χθες το βράδυ. Έχω την εντύπωση ότι ταίριαζε απόλυτα με τη αφόρητη μπαναλιτέ που αναδείκνυε το σενάριο.

- το κείμενο του Χρ. Ξανθάκη είναι από το newpost